Dinsdag 18 Augustus 1993
Die oggend toe ek en Klein B skooltoe ry het B… nog nie opgestaan nie.
Ons het net na twee weer tuis gekom. Terwyl ek inry vang my oog B wat agtertoe loop om in die motorhuis in te gaan.
Ons klim uit. Met wat ek in die kombuis kom, hoor ons die skoot.
Ek vra vir Elsie ons huishulp:” Was dit n skoot?”
“Ja, die baas het die rewolwer in sy hand gehad.” kom die bewerige antwoord.
Heel geskok, bel ek skooltoe en verduidelik aan die onderhoof se vrou, wat die foon geantwoord het, wat gebeur het. Sy sê sy sal kyk om iemand te stuur. Sy het geweet die kadet-onderwyser was nog by die skool. Hy was ook die veiligheidspersoon in sy hoedanigheid as kommando leier. ‘n Rukkie later het Hardus van die skool af opgedaag.
In die tussentyd het die polisie gekom. Met rewolwers gereed, het hul deur die huis gegaan om van agter af in die motorhuis te kom. Boesman, ons boerboel, het gladnie gedink dis snaaks nie.
Hardus, het my in die sitkamer laat sit. Klein B het saam met my gesit. Hy wou weet hoekom ons nie gaan kyk nie want hy het n geroggel in die motorhuis gehoor.(Die kind moes in die tussentyd seker by die motorhuis gaan luister het terwyl ek gebel het) Die ambulans het gekom. Die polisie het my na my slaapkamer gevat om vir die speurder te wag om my verklaring te kry. Hul wou gladnie hê dat Klein B saam met my moes wees nie. Daleen(onderhoof se vrou) en Tannie Frieda(my beste steunpilaar) het gelukkig na Klein B omgesien.
Daar was n briefie in B se ID-boekie waarin hy verduidelik:
Ineke is nie deel hiervan nie. Veras my en gooi die as sommer weg.
Die ambulans het B na Evander hospitaal geneem.
Ek het Elsie en Klein B na dokter van Vuuren geneem om n kalmeermiddel te kry. Elsie het ‘n inspuiting gekry en Klein B slaappille. Die dokter wou nie vir my iets gee nie omdat hy wou hê ek moet dit sonder verdowing hanteer, anders is dit n dubbele skok vir my as ek ophou om pille te gebruik.
Elsie is toe huistoe en was uit soos n kers. Ek en Klein B is ook huistoe.
Evander hospitaal bel so half vyf om te hoor wanneer ek kom, want B was nie dood nie. Hul moet hom Johannesburg toe stuur omdat hul niks verder daar kan doen nie. Ek bel Petro (skoonsuster in Kempton Park), sy stel nie belang om Johannesburg hospitaal toe te gaan om hom te ontvang nie. Hennie(B se broer) was uitstedig.
Ek reël toe dat Klein B by tannie Frieda bly. Sy sou hom skooltoe vat en na hom kyk. Die bure oorkant die straat sou na die honde, Boesman en Bobby, kyk. Na alles gereeël is het Daleen my hospitaal toe gevat. By die hospitaal aangekom, was daar een van B se werksvriende. Ek wou nie eintlik ingaan nie omdat ek nie geweet het wat om te verwag nie.
Die outjie sê:”Kom Tannie, ek sal saam met tannie ingaan.” Hy het my hand gevat en ons is in. Die suster het toe gewys waar die wond was: deur sy slaap eenkant in, anderkant uit. Gelukkig het hul darem die wonde skoongemaak. Ek het aan B se arm gevat. Daar het n siddering deur sy lyf gegaan, asof hy gevoel het dis ek.
Ek het toe besluit om saam met die ambulans Johannesburg toe te gaan aangesien niemand hom daar gaan ontvang nie. Ek het voor in die kajuit gery terwyl daar n ambulansman agterin gery het. Ons het in ‘n rekord tyd Johannesburg toe gevlieg. Voordat ons Johannesburg ingaan het die agterste ou laat weet dit lyk nie goed nie ons moet vinniger maak. Die bestuurder ry in sy haas by die afdraai verby. Hy sit toe sy sirene aan, op die snelweg en ry teen die verkeer in, terug na die afdraai.
By die hospitaal was Petro(skoonsuster) wel daar, ook Neels, Rina(B se suster) se man. Die dokter aan diens het my eenkant geneem na sy vinnige ondersoek.
“Mevrou, daar is nie veel hoop dat hy sal oorleef nie. Indien wel, sal hy nie kan praat of sien nie. Ons sal hom vir agt en veertig uur monitor en dan verder besluit.”
Nadat die hart- en longmonitors aan B gekoppel is kon ons gaan kyk hoe hy lyk. Skielik gryp ‘n vreemde jong man my vas en hy huil verskriklik. Jaco(B se seun) het die aand vanaf Pretoria gekom. Sy een professor het hom gebring. Toe besef ek dit is hy toe hy sy naam sê.
Ek kan nie presies onthou hoe alles was nie. Ek weet ek is terug huistoe die nag. Petro- hulle het my gevat en ek het die oggend na Klein B gegaan, dink ek. ‘n Sielkundige vriendin was by Klein B toe hy die volgende oggend wakker geword het.
Woensdag
Ek is weer saam met Petro terug hospitaal toe. Hy het gelê asof daar niks verkeerd is nie. Mens kon net die ritmiese geluide van die long- en hartmonitor hoor. Op en af, in en uit.
Ek het gevra of Klein B mag kom.
Die suster verduidelik: “As hy wil kan hy kom maar n personeellid moet saam ingaan om te verduidelik wat aangaan omdat klein B net 12 jaar is.”
Terug Secunda toe om tas te pak en Klein B te gaan haal. Tannie Frieda het ons terug Johannesburg toe gevat. Klein B wou sy pa sien. By die hospitaal was niemand beskikbaar nie omdat daar n ongeluk was en almal daar moes help. Ek kon wel Klein B invat en aan hom verduidelik dat B aan masjiene gekoppel is en ook dat hy breindood is. Klein B het gevra waar is koeël in en waar uit. Hy het gekyk en dit was dit. Klein B is saam met Tannie Frieda terug Secunda toe.
Ek bly by Petro. Donderdagnag, so net na elf, bel die hospitaal en vra ek moet kom om te besluit wat hul moet doen.
Daar gekom het die dokter verduidelik:
“Mevrou moet asseblief besluit of die masjiene aanbly of afgesit word. U man is breindood. As u besluit om masjiene af te skakel, sal u belangstel om B se niere en sy hartkleppe te skenk? Die niere moet “lewendig” oorgeplant word. Die hartkleppe kan op ys kom. As die niere geskenk word, word die persoon by wie dit pas dadelik ingelig dat daar n nier is. Die persoon word dan die nag reggekry en B word aan die lewe gehou tot ses uur die oggend, wanneer dit “lewndig” oorgeplant word, daarna word masjiene afgeskakel.”
Ek het verduidelik dat ek nie eintlik die besluit kon neem nie omdat ons geskei was. Ek het Hennie(B se broer) gebel en verduidelik. Hy het die besluit aan my oorgelaat. Ek het toe toestemming gegee vir die oorplanting. Hul het dadelik die bed reggemaak en uitgestoot. Ons(ek en Petro) het agter die bed aangeloop terwyl die masjiene geblieb-blieb het. Ek onthou, ons het regs afgedraai om uit te gaan, terwyl die blieb-blieb links gedraai het en weggery het die gang af, in die ander rigting.
Hennie het teruggekom van Natal af en ons is na n lyksbesorger. Ek het vertel dat B gevra het dat hy veras word. Hennie-hulle wou n begrafnis hê. Daar is n kis uitgesoek en gereël vir n kort huldeblyk in die kapel by Mooifontein begrafplaas in Kempton Park. Ons moes dit so bewimpel dat B by Hennie-hulle gebly het anders sou die begrafnis in Secunda moes wees.
Ons het begrafnis vir die volgende Donderdag(26e) bespreek met die hoop dat die lyk vrygestel sal wees. Wat toe nie gebeur het nie. Hennie het toe as doktor, by lykshuis, sy stem dik gemaak sodat hul die ondersoek afhandel voor die Donderdag. Die lyk moes toe uitgeken word. Gelukkig het Neels saam met Hennie gegaan en dit gedoen.
Ds(kannie sy van onthou nie) van Secunda het aangebied om die diens te lewer. Ek is ook saam met hom, tannie Frieda-hulle en Klein B Kempton Park toe. Alles was gereël.
Klein B en Jaco was draers saam met Hennie en Neels, ander twee moet ek gaan opsoek. Hennie hulle het gesê as ek die begrafnis betaal sal hulle as familie ‘n grafsteen koop wat toe nooit gebeur het volgens wat ek weet nie.
Kannie glo dit was 25 jaar gelede nie.
